جایگزین‌های شایسته «نغمه یخ و آتش» در میان آثار فانتزی؛ بخش یکم مالازان

در این مجال به بررسی کتاب‌های فانتزی بزرگ و تحسین‌شده‌ای ‌می‌پردازیم که خواندنشان انتظار را  برای هوادارانی که چشم انتظار کتاب ششم هستند، آسان می‌کنند.

مقایسه مالازان با نغمه

شاید به طور کلی نغمه داستان زیباتر و چشمگیرتری داشته باشد، اما زمانی که ما از فانتزی حماسی صحبت می‌کنیم، مالازان داستانی کمی قدرت‌مندتر و بسیار حماسی‌تری را ارائه می دهد.

مالازان بی‌رحم تر از نغمه است و نغمه‌ای‌‌ها فکر نکنند که در این زمینه داستانشان بی‌رقیب است.

اگر بخواهیم پیش زمینه‌ها و داستان‌های جانبی این دو حماسه را با هم مقایسه کنیم، باز هم مالازان یک سر و گردن بالاتر است. ابتدا مالازان یک بازی فکری از یان اسلمونت بود. سپس اریکسون آن را فیلمنامه کرده و بعد یک کتاب شد. یان اسلمونت در ادامه در سال ۲۰۰۴ پس از ایجاد اختلافاتی که سر داستان با اریکسون پیدا کرد، داستانی متفاوت و پنج گانه به نام  امپراطوری مالازان  نوشت. با آن که این مجموعه به اندازه کتاب‌های اریکسون با استقبال مواجه نشد، اما در مجموع موفق بود و داستانی قوی داشت. مارتین اما چند داستانک همچون پرنسس و ملکه، شاهزاده شریر یا برادر یک پادشاه و داستانک‌های دانک و اِگ را به همراه کتاب‌هایی همچون خرد وذکاوت تیریون لنیستر و دنیای یخ وآتش منتشر کرده است.

تفاوت‌های نغمه‌ای از یخ و آتش با کتاب درگذشتگان مالازان

برخلاف نغمه‌ای از یخ و آتش که به دادگاه‌ها و توطئه‌های یک امپراطوری می‌پردازد، مالازان بیشتر به واقعیت‌های نظامی در یک امپراطوری تمرکز دارد. جادو نیز نقشی  بسیار مهم در این داستان ایفا می‌کند. بیشتر ارتش‌ها با لژیون مغ‌ها مجهز شده‌اند. و خدایان نقشی مستقیم در طرح‌ها و توطئه‌ها دارند. به همین خاطر ممکن است ورود به داستان برای خواننده مشکل باشد، چرا که اریکسون نمایشی آسان و قابل درک از اینکه جادو چگونه در دنیایش کار می‌کند ارائه نداده است.

ویژگی‌های مالازان

برای برخی‌ها مالازان حماسی‌تر از آن است که بتوان از آن لذت برد، یا حتی درکش کرد. اینجا ما با انبوهی از شخصیت‌ها طرفیم که در خلال رمان رشد کرده و بالغ می‌شوند، خائنان و قهرمانان بزرگ که چشم‌انداز داستان را جلو می‌برند و مقیاس داستان در حدی است که سری بین گذشته و آینده پرش می‌کند و به صورت پیچیده‌ای به هم مرتبط می‌شود.

اگر به دنبال حماسه‌ای بزرگ با استرس زیاد برای دانستن آینده داستان هستید، مالازان را از دست ندهید. این مجموعه همچنین ماجراهایی دارد که فراموش ناشدنی است و هر چه جلوتر می‌رویم بازیگرانی با شخصیت‌های خاکستری و انگیزه‌های پیچیده به آن اضافه می‌گردند. مزیت این مجموعه بر نغمه این است که نویسنده برخلاف مجموعه‌هایی از این دست، آن را پیش از آن که به جهنم برود کامل کرده است.

اریکسون ورود به داستان و خو گرفتن با آن را برای خواننده سخت کرده است، چشم انداز، محیط داستان، شخصیت‌ها، زبان و تا حدی هر چیزی که در دیگر کتاب‌های فانتزی به کار می‌رود، متفاوت هستند. زمانی که آن را می‌خوانید کمی شوکه می‌شوید و زمان نیاز دارید تا با این جهان کنار بیایید. برای نمایش زیباتر  این داستان در ذهنتان، باید برای کتاب نخست و بخش‌هایی از کتاب دوم زمان بگذارید، اما از کتاب سوم داستان شروع به اوج گرفتن می‌کند و شما هیچ‌گاه به این اندازه از فانتزی این چنین منظم و قانون‌مندی خشنود نخواهید شد. پس شکیبا باشد، زمان صرف کنید و از یکی از بهترین فانتزی‌های حماسی این روزها لذت ببرید.

این سری، فانتزی حماسی و نظامی با نثری درخشان و لذت بخش، واقعیت‌گرایی فریبنده،‌ خطوط داستانی حماسی و ترکیب شگفت‌انگیزی از شخصیت‌های خاکستری را با هم ترکیب کرده است، مالازان ترکیبی از بهترین خطوط داستانی مارتین و در قلمرو حماسه‌های یونانی چون ایلیاد و اودیسه است. می‌توان آن را یک بازیابی دوباره از نثر معمول رابرت جردن دانست که کتاب‌هایی شبیه به آن زیاد و زیادتر می‌شوند.

حالا که این حماسه به طور کامل به پایان رسیده، اریکسون به مقدار خیلی خیلی کمی درخشش اولیه‌اش را از دست داده است. اشتباه نکنید، کتاب‌ها ارزش خواندن دارند و ممکن است از چیزی که من خوشم نمی‌آید، شما خوشتان بیاید، اما من کتاب پایانی را به گونه‌ای کلی و عام، ناامیدکننده به حساب می‌آورم. شما خوب می‌دانید خیلی مهم نیست چطور  مسابقه را آغاز می‌کنید، پایان بسیار مهم‌تر است، و اریکسون پایان قدرتمندی به حماسه‌اش نداده است، که البته امیدواریم این اتفاق برای مارتین نیوفتد.

به هر حال اگر شما دارک فانتزی‌هایی همچون نغمه‌ای از یخ و آتش و همچنین شخصیت‌هایی با نقش حماسی و خط داستانی و جذابی به گستردگی هزاران سال (که گاهی اوقات ارتباطات بسیار پیچیده‌ای با هم دارند) را دوست دارید، این حماسه را به طور کامل بخوانید. چیزی که اریکسون خیلی خوب انجام داده و حماسه را این چنین زیبا کرده، طراحی کامل و بی‌نقص نبردها با اسلحه‌ها و جادوی آن‌هاست.

باز هم تاکید می‌کنم که تا کتاب دوم دنبال کردن داستان سخت است، اما پس از آن روی غلتک می‌افتد و جذاب می‌شود، هرچند ممکن است از پایانش خوشتان نیاید (و ممکن هم هست آن را بپسندید.)

مالازان تصویری تماشایی و دیدنی است که ظهور کرده و به گونه‌ای باورنکردنی شما را به خودش معتاد می‌کند.

تاثیر مالازان و نغمه‌ای از یخ و آتش بر آثار فانتزی حماسی امروزی

بی‌شک اگر تالکین با ارباب‌حلقه‌ها و هابیت و دیگر آثار سرزمین میانه غوغا کرد و انقلابی در ادبیات فانتزی پدید آورد، اریکسون و مارتین دومین انقلاب را به همراه هم برای این ادبیات بنیان گزارده‌اند. اگر به آثار نویسندگان مشهور و قدر فانتزی امروز، همچون برندون سندرسون (مجموعه اسناد توفان نور و مه زاد – این نویسنده چیزی از مارتین و اریکسون کم ندارد بسیار خلاق است و آثارش به کارهای مارتین نزدیک است.)، گلن کوک (سرگذشت گروهان سیاه، که بسیار به کارهای اریکسون نزدیک است و هواداران اریکسون با خواندنش همان احساس مالازان را دارند.)، جو ابر کرامبی (قانون اول، که به گفته خود نویسنده از آثار مارتین تاثیر پذیرفته و مانند دنیای مارتین بی‌رحم است.) رابین هاب (سه‌گانه غیبگو، باز هم رئالیسم را از مارتین و اریکسون به ارث برده است و بی‌رحم است.) تاثیر فراوانی گزارده است. از جمله ویژگی‌های این دو نویسنده می توان به آغازی طوفانی و پرکشش با شخصیت‌پردازی حرفه‌ای و پیچیده با حجم زیاد، بی‌رحم (برخلاف تالکین) و بدون عنصر تسلی که تالکین آن را به کار برد، و حتی با پایان‌های غم انگیز، بدون قهرمانانی بی‌نقص مثل آراگورن یا گندالف، یا سخت‌جان مثل فرودو و سم. در آخر شخصیت‌هایی که همه نقطه‌ای تاریک و مبهم دارند

خلاصه جلد نخست مالازان به نام باغ‌های مهتاب

جنگ‌ها مردم را جان به لب کرده است و امپراطوری مالازان از نارضایتی‌ها به خود می‌پیچد. گروهبان ویسکی جک و جادوگر تترسیل خواهان سوگواری برای مرگ پیل هستند. اما داروجیستان، آخرین شهرهای آزاد مقاومت می‌کند و جاه طلبی‌های امپراطوریس لاسین حد و مرزی ندارد. بالاخره خدایان دخالت خواهند کرد. (به نقل از گودلایف)

شما را به خواندن این اثر بسیار زیبا از استیون اریکسون در گودلایف دعوت میکنیم. ارائه اوائل مهرماه ۱۳۹۴٫

گردآوری و ترجمه: سروش چراغ‌زاده