معرفی فانتزی های والای شناخته شده:بخش یکم مه زاد

در این سری مقالات تلاش می شود فانتزی های شایسته ای که ترجمه ی آن ها در بازار کتاب کشور یا به صورت اینترنتی موجود است (یا شاید نباشد) معرفی شوند تا هواداران نغمه ای از یخ و آتش از دیگر مجموعه های مطرح این ژانر بهره و لذت کافی را ببرند.

ویژگی های مه زاد:

آخرین امپراطوری کتاب نخست مه زاد رمان قدرتمندی است (آغازیست برای یک سه گانه فوق العاده) که خاصیت ویژه ای را به این ژانر می افزاید. اکشن بی رحم، یک نظام جادویی تک (یکی از بهترین ها در ژانر فانتزی)، شخصیت هایی که قابل همدردی اند، شرور هایی که الزاماً بد نیستند و طرحی قدرتمند. کل این سری در حقیقت واژگونی مواد فانتزی کلاسیک است. سری دیر زمانی پس از آن که لرد تاریکی بر جهان مسلط شده و جهان را به دوران ستمبار حکومتش راهنمایی می کند آغاز می شود.

این کتاب ها همتای برخی از بزرگان این ژانر همچون مارتین، اریکسون، هاب و کوک قرار می گیرد. سندرسون یکی از محبوب ترین فانتزی نویسان است و مه زاد یکی از سری های به خوبی استقبال شده ی اوست. او در حال نگارش سه گانه ای است که در ۳۰۰ سال آینده اتفاق می افتد. همچنین برنامه هایی برای نگارش یک سه گانه در زمان حال و سه گانه ای دیگر در آینده ای دور دارد. اگر می خواهید خود را به یک نظام جادویی یکتا، مجموعه بزرگی از شخصیت ها و یکی از دلپذیرترین قهرمانان (کلسییر) و سری ای که با سه گانه هایی در دوران های مختلف درازای عمر بالایی دارد مهمان کنید،این کتاب را بردارید و بخوانید.

لانه ی دزدها جایی نیست که در جهانی پر از خاکستر و ویرانی  در آن به دنبال رستگاری بگردید؛ اما این دقیقاً چیزیست که در این سری می یابید. سه گانه ی نخست این سری یعنی آخرین امپراطوری، چشمه ی جاودانگی و قهرمان دوران ها (برنده جایزه ی ویتنی برای بهترین داستان تخیلی) یکی از مورد علاقه هایم در تمام زمان هاست. داستان از جایی آغاز می شود که همه ی ما از آن می ترسیم؛ چه می شود اگر قهرمان شکست بخورد و ضد قهرمان بر جهان فرمانروایی کند.

الومنسی، نظام جادویی مجموعه، منطقی جلوه می کند و موجب نمی شود با خود بگویید “چرا آن ها فقط …” همچون برخی فانتزی ها که در ها را باز می گذارند تا شما با تخیلاتتان بر محدودیت های نظام جادویی غلبه کنید. نمی خواهم از اصل مطلب دور شوم اما زمانی که شما می اندیشید که فهمیده اید دقیقاً چه اتفاقی دارد می افتد، سندرسون فرش را از زیر پایتان می کشد و شما را به فکر کردن دوباره وامی دارد. او با در نوردیدن مرزهای فانتزی با جهش ۳۰۰ ساله در زمان و این پرسش که چرا فانتزی همیشه در قرون وسطی جریان دارد را دور می زند.

سندرسون در سه گانه ی پسین یک داستان کاملاً نو در همان جهان می سازد، اما گذر زمان تمدن را در آستانه ی پیچ و تاب های تکنولوژی قرار می دهد. تصور کنید فانتزی علمی تخیلی ماشین بخاری (Steampunk من خودم این ژانر رو نمی شناسم. مترجم) با یک داستان رازآلود گاوچرانی (کاوبوی) آمیخته شود آیا این اصلاً یک ژانر محسوب می شود؟ انتقال مذهبی و فرهنگی از سه گانه ی اصلی به سه گانه ای که ۳۰۰ سال پس از آن است صورت می گیرد اما توانایی های الومنتیک (نظام جادویی مجموعه) که در دو سه گانه منتشر شده ثابت است تا بدانید هنوز هم در همان سری هستید که بر خلاف تصورتان احساس متفاوتی دارد یک خوانش سبک و سرگرم کننده پر از قهرمانی های بزرگ در حالی که همزمان یک رمز و راز فریبنده ایجاد می شود. سندرسون نیتش برای دو سه گانه ی دیگر در این مجموعه که یکی شهری و دیگر فانتزی فضایی در آینده است را اعلام کرده است که مطمئناً باید آن ها را هم خواند.

این داستان به مرکزیت یک قهرمان زن است. قهرمان بسیار فکر شده و با شخصیتی کله خر و تهاجمی است (او قربانی نیست.) هر چند از دید من سندرسون از زاویه ی رومنس کارش را به خوبی انجام نمی دهد، اما در هر حال این یک سری عالی برای خواندن است. یک سری با شکوه از ماجراجویی، جادو و انتقام با یکی از یکتاترین سیستم های جادویی در ژانر فانتزی. مه زاد داستان گروهی از جادوگران است که در نبردی ناامیدانه روی در روی یک جادوگر ستمگر شکست ناپذیر قرار می گیرند. شخصیت های جذاب و طرحی قدرتمندانه موجب می شود شما بخواهید این کتاب را بردارید. کسانی که دنبال یک فانتزی حماسی قوی هستند این یکی را دریابند.

با این که همه شیفته ی حماسه ی اسناد توفان نور که به تازگی نگارش شده (تا کنون سه جلد از آن منتشر شده است.) اما مه زاد نقطه قوت مشخصی دارد که سندرسون در کارهای پسینش تکرارش نکرده است. می توانید من را خاطره باز کار های نخستین برندون سندرسون بدانید اما من فکر می کنم که این حقیقت است. اگر مه زاد را نخوانده اید مطمئن شوید که پروژه ی پسینتان همین است. شما می توانید سه گانه ی اصلی (سه گانه ی مربوط به عصر اسطوره ای که حماسی تر است) را بخوانید و این سری را کنار بگذارید یا اگر صرفاً حماسی باز نیستید سه گانه های پسین را هم بخوانید.

چیزی که مغزتان را در این سری منفجر می کند یک چیز است: الومنسی. الومنسی بهترین سیستم جادویی که تا به حال در ژانر فانتزی با آن رو به رو شدم. سندرسون با ساختن سیستم های جادویی به خوبی توسعه یافته و از لحاظ داستانی سازگار شهرتی به هم زده است. الومنسی که در داستان ارائه می شود بهترین است. داستان خوب است، هما طور که شخصیت ها خوب است، اما من فکر می کنم که سیستم جادویی است که کتاب های او را متمایز می کند.

اگر به دنبال چیزی تازه و متفاوتید سه گانه ی مه زاد یک گزینه ی عالیست. برندون سندرسون به کلیشه های قدیمی فانتزی تکیه نمی کند و باید انتظار چیزهای غیر قابل پیش بینی را در این کتاب ها داشته باشید. مه زاد معمولاً در اسکادریال که دنیایی در آخرین امپراطوری است اتفاق می افتد؛ مکانی که در شکل کنونی اش توسط لرد فرمانروا به وجو آمده است. جامعه میان نجیب زادگان و اسکاها (برده ها) دوقطبی شده است. این سری پر از پیچ و تاب هاست و زمانی که اتفاقی می افتد خیلی منطقی به نظر می آید به طوری که روشن است که نویسنده اتفاقات را از ابتدا در دید خودش داشته است. همچنین مه زاد پر از تعلیق، فتنه های سیاسی و هنرهای رزمی یک جایگزین ارزشمند را برای بادهای زمستان ارائه می دهد.

هر چند انتقاد اصلی به برندون سندرسون ژرف نبودن شخصیت هاست اما نمی توان از رشد خشنود کننده شخصیت ها در داستان گذشت. رمان یک داستان از ژنده پوش به ثروتمندی را توصیف می کند، پیشرفت وین از یک دزد زاغه نشین به یک جادوگر فلزخور. هر چند پیشرفت وین و محدوده ی داستان فراتر از این ها می رود. سندرسون از طریق قهرمانش پرسش های زیادی را بر می انگیزد و اجازه می دهد تا او رشد کند و به نتیجه های خودش برسد. اکتشافی از طبقه ها، مذاهب و ابهام های اخلاقی و از همه مهم تر اعتماد از سوی قهرمان داستان وجود دارد. به جای این که داستانی را روایت کند که در آن چطور یک شخص بی قدرت به فردی قدرمند تبدیل می شود، نویسنده در این که چطور شخصی که به مقدار زیادی استثمار شده چگونه به چنین رابطه ی معناداری وارد می شود کاوش می کند.

با این که افرادی به پیشرفت شخصیت قهرمانانش اکتفا می کنند سندرسون چنین پیشرفتی را برای دیگر شخصیت هایش هم به ارمغان می آورد. کتاب های پسین بر روی پیشرفت الند از یک ایده پرداز به یک رهبر هستند، در حالی که طرح یک شخصیت کوچکی که جستجویش برای یافتن معنا میان دوستان قدرتمندش را کاوش می کند. این نمونه طرح ها با هم به همراه یک نظام جادویی فوق العاده، دنیاسازی با جزئیات، به دنبال اکشن شدید یک خوانش ساده و سرگرم کننده را برایتان رقم می زنند. اگر یک نظام جادویی قدرتمند، دین در فانتزی و داستانی از زاغه نشین به یک ثروتمند را دوست دارید این کتاب را از دست ندهید.

برندون سندرسون نامیست که بیشتر مشتاقان فانتزی آن را شنیده اند و کتاب پرفروش جهانی آن مه زاد یکی از کارهای بسیار موفقش بود. این یک داستان سنتی آدمکش (اساسین) نیست، در این یکی تنها یک هدف وجود دارد. نه یک نجیب زاده، نه یک سیاستمدار بلکه لرد فرمانروای خدای گون تنها هدف اصلی است.سندرسون یک جهان شگفت انگیز ساخته که در آن با فرو بردن ۱۲ فلز جادو تامین می شود؛ که تنها شمار اندکی از مه زاد ها توانایی بهره گیری از همه شان را دارند. یک از این اندک ها وین است دختری که با آزار در خیابان ها بزرگ شده است. سری بر تقلای وین روی محافظت از کسانی که دوستش دارد بدون این که تبدیل به ابزاری صرف برای کشتن شود تمرکز دارد.   طرح همیشه در حال پیشرفت هوشمندانه روی دسته ای از حقه بازان دغل که جاه طلبی هایشان را بالاتر از مرزی که هر کسی انتظار دارد می گذارند تمرکز دارد. این داستان ترکیب بی نقصی از شمشیرزنی، شخصیت پردازی، فتنه ها و زیست محیطی ویژه ی این مجموعه است. جهان مه زاد آن قدر غنی و پرجزئیات است که رها کردنش تقریباً دردآور است.

اگر از هواداران کارهای برندون سندرسونید این یکی به هیچ وجه را از دست ندهید.

چکیده جلد نخست با نام آخرین امپراطوری

در دنیایی که خاکستر از آسمان می‌بارد و مه بر شب غلبه دارد، اهریمنی آن سرزمین را فرا می‌گیرد و تمام زندگی را خفه می‌کند. آینده امپراطوری بر شانه‌های فردی دردسرساز و شاگرد جوانش سنگینی می‌کند. آیا آن‌ها در کنار یکدیگر می‌توانند بار دیگر به دنیا رنگ ببخشند؟ گونه نویی از جادو در داستان بی‌نظیر برندون سندرسون از عشق، فقدان، یأس و امید پا به عرصه ظهور می‌گذارد – الومنسی، جادوی فلزات.

پ.ن: این کتاب در ایران توسط نشر آذرباد به چاپ رسیده است.

گردآوری و ترجمه:سروش چراغ زاده