معرفی فانتزی های والای شناخته شده: بخش دوم آثار دیوید گمل

در این سری مقالات تلاش می شود فانتزی های شایسته ای که ترجمه ی آن ها در بازار کتاب کشور یا به صورت اینترنتی موجود است (یا شاید نباشد) معرفی شوند تا هواداران نغمه ای از یخ و آتش از دیگر مجموعه های مطرح این ژانر بهره و لذت کافی را ببرند.

حماسه ی درنا و ویژگی های آن:

اگر شما داستان هایی در مورد قهرمانانی دوست دارید که برای ارزشی پایمال شده می جنگند این کتاب برای شما نوشته شده است. کسانی که برای دلیلی بر حق مبارزه می کنند در این صورت شما فانوس درخشان ژانر فانتزی در این زمینه را یافته اید.

دیوید گمل یک نویسنده ی تواناست و در قهرمان پروری عالیست. جذابیت کتاب های گمل در پردازش مفهوم قهرمان بودن و فداکاری های فردی است که برای قهرمان شدن لازم است. مفهوم قهرمان همیشه نقشی کلیدی در بسیاری از رمان ها به ویژه رمان های فانتزی دارد. به جز نبردهای خونین، واپسین ایستادگی های غرورآفرین، جادو، عشق، دلاوری، فداکاری، افتخار،غرور و همه ی این چیزهای خوب که موجب می شود تا شما از خوشحالی بگریید، طرح های بسیار ارزشمندی دارد.

بیایید در مورد مردانی که فدا کردن ارزش هایشان را رد می کنند حتی اگر بهای گزافی داشته باشد بخوانیم. کتاب در مورد انجام دادن زشتی برای رسیدن به نیکی های بزرگ تر نیست. انجام دادن کار درست صرف نظر از بهای گزافش زمینه این داستان که نسخه ی فانتزی حماسی داستان هایی چون دسته ی برادران، نجات سرباز رایان، خشم و تمام فیلم های دیگر در مورد جنگ، مرگ، شجاعت و قهرمان جایی که دسته ای از زنان و مردان با احتمالی غیر قابل عبور و مرگی قطعی رو به رو می شوند اما آن را رد می کنند می باشد.

گمل قطعاً داستان مردان خرد شده را بسیار لذتبخش روایت می کند.(معمولاً داستان مردی که ارزش های نخستینش چون خانواده را رها می کند فقط چون خواهان صلح است.) کسی که خواهان یافتن معنی در میان فداکاری هاست. با فانتزی های نو که قهرمان بودن تبه کاران یا همان تبه کار بودن قهرمانان را جشن می گیرند، جایی که قهرمانی با تبهکاری دو روی یک سکه اند، کار های دیوید گمل ستونی اند که این ایده ها را انکار می کنند.

در کارهای گمل کلمات دو بخشی اند ساخته شده از سیاه و سفید به جای آن که سایه ای از هر دو باشند. قهرمان در این جا احساسات درستی دارد و ضد قهرمان احساساتی تبهکارانه. دیوید گمل تلاش ندارد تا شمار را با کلمات آهنگین شگفت زده کند. طرح های سیاسی را بپیچاند، یا ساختارهای روایی را دستکاری کند. به جایش انرژی اش را صرف یک بسته ی حادثه ای و داستان های عاطفی محسور کننده می کند.

گمل بیش از آن که یک نویسنده باشد یک راوی است نثر نسبتاً ساده ای که بسیار مختصر و مفید است. کارهای نخستش چون اسطوره در لبه های داستانی ظرافت بیشتری را خرج کرده است، آن ها سبکگرایند اما احساس و قلب داستان حتی در زیر خشونت آن هم می درخشد. کارهای پسینش همچون سری تروی نمایانگر پیشرفتی جدی در توانایی نویسندگی نثر اوست که به خوبی در آخرین اثرش که   همسرش پس از مرگش بر اساس دست نوشته های او منتشر کرد (برافتادن پادشاهان) بهترین کتابش که با باز تعریف سبک نویسندگی گمل وار همراه بود.

هر چند بسیاری از اسطوره به عنوان بهترین کتاب از سری درنای و کل مجموعه سخن می گویند اما من معتقدم بهترین کتابش همان طور که پیشتر هم اشاره کردم واپسین کتابش پیش از مرگش بود. نثر باشکوه گمل در سری تروی (که با ارباب کمان نقره ای آغاز می شود.) مجموعه ای که هوشمندانه داستان تروی را باز آفرینی کرد. شما نمی توانید بدون اشاره به دیوید گمل به فانتزی قهرمانانه اشاره کنید زیرا او یکی از تعریف کنندگان استاندارد طلایی فانتزی قهرمانانه بود. در سری درنای کتاب هایی وجود دارند که با اختلاف از کتاب های دیگرش بهتر هستند. روی هم رفته اسطوره به عنوان نقطه عطف زندگی کاری دیوید گمل و محبوب هوادارن دیوید گمل شناخته می شود.

ویلندر یک دیگر از برجسته های درنای دیوید گمل می باشد، کتابی در مورد یک قاتل ناپایبند به ارزش های اخلاقی که یک شانس برای محافظت از یک شخص به جای کشتنش پیدا می کند. هر چند سری تروی به ویژه کتاب آخر این سه گانه یعنی برافتادن پادشاهان که رسیدن به کمال نویسندگی را برای گمل نشان می دهد بهترین کتاب دیوید گمل است اما هنوز هم اسطوره جاییست که باید متوقف شد و طعم یک افسانه ی  واقعی در این ژانر را چشید، کتابی که حتی اگر بهترین کتاب دیوید گمل نباشد باید خوانده شود.

برخی از آثار ترجمه شده دیوید گمل در ایران

ترسیم شده  بر فرهنگ باستانی اسکاندیناوی، گمل الگوهای آشنا را می گیرد و آن ها را به یک داستان به خوبی روایت شده از فداکاری و مرگ قهرمانانه می برد. دراس و تبر زمانی بازنشسته اش، اسناگا، از بازنشستگی بیرون می آید تا ارتش درنای را به گونه ای شکل دهد که ناممکن را انجام دهد، که تایید می کند او یک اسطوره است. روند داستان گمل با این که خیلی روبه جلوست، اما الهام بخش است هر چند هیچ تلاشی برای نمایش تراژدی ها تاریک جنگ ندارد. اسطوره به یک نمونه ی  کلاسیک از فانتزی قهرمانانه تبدیل شده است.

گمل دنباله ی درازی را در طول زندگی اش به نگارش درآورده است که همه ی کتاب هایش به معنای واقعی در پوشه فانتزی قهرمانانه می گنجند. اسطوره شناخته شده ترین کتاب او و شاهکار خواندنی اش است هر چند همان طور که خیلی ها باور دارند کارهای بهتری هم دارد (انتخاب من سه گانه ی تروی اوست.) اما چون اسطوره نخستین و شناخته شده ترین کارش است ما این کتاب را برای نمایش حاصل یک عمر او در نظر گرفته ایم. اما فکر نکنید که این کتاب نخستین و تنها کتابش است بلکه در حقیقت جاییست که برای آن که فانتزی او را بخوانید باید از آنجا آغاز کنید.

اسطوره نخستین و بهترین کتاب سری درنا است. از لحاظ فنی این کتاب جزو فانتزی قهرمانانه دسته بندی می شود، اما کل این کتاب در مورد جنگ و هزینه قهرمان بودن در در یک نبرد ناامیدانه است. به زودی آشکار می شود جان مایه این کتاب ها اندازه ای که قهرمانان زنده می مانند نیست، بلکه زمانیست که مردنشان به درازا می کشد. نبردها و قهرمانانی بزرگ با شرورهای بزرگ تری آمیخته شده اند. این کتاب به اندازه شدیدی اکشن است و کاری سزاوار در شخصیت پردازی انجام می دهد (انتظار نداشته باشید که شخصیت هایی که این قدر واقعی اند که شما صدای نفس هایشان را می شنوید بزرگ تر از زندگی باشند،هم در ردیف قهرمان ها و هم ضد قهرمان ها این چنین است.)

نبردهای بیشماری در این سری وجود دارند. من میتوانم لیسیتی بلندبالا از چیزهایی که شما با خواندن این سری می توانید انتظارش را داشته باشید تهیه کنم : زیبارویان، شیردلانی با سخنرانی های قهرمانانه، جادو، عشق و خیانت و دلاوری و البته  قهرمانی بی قید و شرط. چیزی که من در مورد اسطوره دوست دارم این است که نویسنده تلاش نمی کند آن را چیزی بیش از آن چه که هست بسازد: فانتزی قهرمانانه ای که دقیقاً به هدف زده است. هیچ ظاهرسازی یا وانمودی در مورد این که این یک شاهکار ادبیاتی و یا گونه ای از یک حماسه ی بزرگ پر معنا است، نیست.

گمل در فانتزی حماسی تخصص دارد. بهترین کتابش را معمولاً اسطوره می دانند (همان طور که پیشتر اشاره شد نه نویسنده و نه مترجم این مقاله موافق نیست.) اسطور تلاش ندارد چیزی جز یک ماجراجویی  قهرمانانه همراه با مقدار زیادی خون، نبردها، نوزادان بی گناه و جادویی خفن باشد. طرحی برای داستان وجود دارد، اما این کتاب در زیرمجموعه شمشیر و جادوگری (Sword and Sorcery Books) قرار می گیرد. تمرکز بیشتر روی اکشن مجموعه است و نه روی طرح کلی. گمل بسیاری از موضوع ها را بررسی می کند، برای نمونه ایده یک قهرمان واقعی بودن. و مقدار بسیار زیادی اکشن و خون در این مجموعه وجود دارد. پس اگر برای یک ماجراجویی هیجان انگیز که دلاوریتان را به سخره و شرمندگی می کشاند، دیوید گمل انتخاب خوبیست.

سه گانه ی تروی (تروا) :

واپسین و بهترین مجموعه ی دیوید گمل. تروی بازآفرینی داستان یونانی تروی است، اما این کار را با چنان شیوه ی تازه و با طراوتی انجام می دهد که به تنها یک بازگویی یک قصه کهن که همگی ما دراماهای بلاک باستری هالیوودی زیادی که آن را نمایش می دهند بوده ایم تبدیل نمی شود. اگر دیوید گمل را دوست دارید این سری است که حتماً باید بخوانید. این سری ویترینیست که نشان می دهد که گمل قادر بود بنویسد و یک داستان بسیار شیرین از قهرمانان است که طوری پرداخته شده که تنها دیوید گمل به خوبی می تواند بپردازد.

دیوید گمل پیش از پایان دادن به واپسین کتاب این مجموعه (برافتادن پادشاهان) مرد، اما همسرش با یاداداشت های باقی مانده سه گانه را پایان داد. تروی همه ی مشخصه هایی که ویژه کار گمل است را داراست. قهرمانانی قدرتمند، تبهکارانی شیطان صفت، آدم خوب هایی که خوبند و آدم بدهایی که بدند.

هر چند این کتاب بازتاب دهنده تر و ژرف تر از کارهای پیشین دیوید گمل است و شخصیت هایش طیف های رنگی گوناگون تری از صرفاً سیاه و سفید کتاب های پیشینش نمایش می دهند آن چه که بلوغ گمل به عنوان یک نویسنده را نمایش می دهد این است که سری تروی از داستان ایلیاد تاثیر پذیرفته اما دقیقاً آن را دنبال نمی کند. این خواننده را در حالی که نمی داند در آینده چه اتفاقی می افتد رها می کند. پس نیندیشید که تنها دارید یک بازنویسی از یک داستان کلاسیک را می خوانید. نه این طور نیست، بلکه متفاوت است. اگر اکشن شرورانه، قهرمانانی قدرتمند، برنامه ریزی های سیاسی و داستان های یونانی را دوست دارید این یکی را بردارید. اگر شما تنها دورادور با کارهای گمل آشنایید و اندکی دوستش دارید از بهترین کار عمرش نگذرید.

چکیده جلد نخست سه گانه ی تروی به نام ارباب کمان نقره ای:

سه نفر سرنوشت ملت ها را تغییر می دهند. هلیکون، شاهزاده جوان درنای، تسخیر شده توسط خاطرات تلخ و عذاب آور دوران کودکی. کاهنه آندروماک، با روحیه ای آتشین و استقلال طلب که اقتدار پادشاهان را به چالش می طلبد. و آرگوریوس،جنگجوی تنها و منزوی، که فقط فکر انتقام او را به پیش می برد.

آن ها تروا را شهری می یابند ویران شده ی کینه و رقابت، و پشت دیوارهای سر به فلک کشیده ی این ویرانه  دشمنان تشنه به خونی را که چشم به ثروت آن دوخته و نقشه سقوطش را می کشند. دو جلد نخست این مجموعه با نام های ارباب کمان نقره ای و سپر آذرخش بازگردانی شده و توسط انتشارات کتابسرای تندیس چاپ شده است. اما متاسفانه با وجود پیگیری برخی طرفداران این مجموعه جلد سوم منتشر نشده است.

چکیده جلد نخست مجموعه درنا به نام اسطوره:

“دراس” بزرگترین مرد دوران خود، ماشین کشتار و جنگجوست. او قاره ها را زیر پا میگذارد تا مهاجمینی را پیدا کند که همسرش را به اسارت گرفته اند. دراس نمونه ی مردی است که هیچ وقت تسلیم نشده است حتی موقعی که امیدی به زندگی وجود نداشته و حتی زمانی که مرگ جلوی رویش قرار داشته است. او کسی است که به دیگران نشان داد چیزی به اسم شکست حتمی وجود ندارد. او اینک در دروس دلنوچ در رویارویی با اولریک، ارباب قبایل نادیر، قرار گرفته است. این داستان تخیلی از زاویه ی دید سوم شخص بازگو گردیده است.

جلد یکم و دوم این مجموعه با نام های اسطوره و پادشاه آن سوی دروازه منتشر شده است. همچنین جلد دهم و یازده با نام های گرگ سفید و شمشیرهای روز و شب که علاوه بر این که جزو سری درنای هستند جزئی از دوگانه ی مرد نفرین شده (اسکیل گانون) هم هستند توسط انتشارات کتابسرای تندیس به چاپ رسیده اند. جلد هفتم این مجموعه، افسانه ی مرگ پیما، توسط وبسایت فارست ترجمه شده و از دید مترجم این مقاله در کنار دوگانه ی  مرد نفرین شده بهترین های سری درنای و البته جزو بهترین کارهای دیوید گمل هستند.

گرداوری و ترجمه: سروش چراغ زاده