نقدی بر وضع وستروس و مدعیان تخت آهنین

این مطلب براساس سریال نوشته شده و بخش‌هایی از آن با کتاب اصلی مطابقت ندارد. موارد اسپویل آن تا انتهای فصل پنجم است، اما زیر تگ اسپویل مخفی شده‌اند. خواننده‌های کتاب‌ها نیز می‌توانند از این مقاله بدون اسپویل شدن لذت ببرند.

تاریخ وستروس سیر عجیبی دارد، هیچ وقت هیچ کس را نمیتوان مدعی به حق دانست. همانطور که ایگان تارگرین وستروس را با خون و آتش فتح کرد، رابرت براتیون هم فتح کرد. پس از مدت سیصد سال سکوت در سلطنت تارگرین‌ها، دیوانگی یک پادشاه آخرش دودمان اژدهایان را به فنا داد. قیام رابرت نقطه پایانی بر خط طولانی تارگرین‌ها بود و شروع سوختن نخ براتیون‌ها. اتفاقاتی که بعد از پادشاهی رابرت تا مرگ زودهنگامش می‌افتد، به قدری عجیب و پی در پی است که توان نویسنده از نوشتن توصیفی بر آن کفاف نمی‌دهد.

بازی شاهان تا کنون چهار مدعی بالقوه و دو پادشاه را به نیستی فرستاده، چندین “دست شاه” و تعداد بی‌شماری سرباز و شوالیه، که شمارششان کار بیهوده‌ایست و هنوز هم تمام نشده است. به راستی پیش‌بینی دقیقی از آینده این مجموعه غیر ممکن می‌نماید و فقط به حدس و گمان‌ها می‌انجامد. آنچه اکنون از وستروس مانده، سرزمینی متزلزل، مملو از شورش و هجوم فرهنگی از شرق است. لنیسترها به سختی می‌توانند سلطنت را حفظ کنند، هر پنج پادشاه مدعی به ابدیت پیوسته‌اند {مرگ استنیس در سریال ذکر شده و در کتاب وجود ندارد} و پیروان خدای آتش، رلور، به شدت در حال افزایش‌اند و سه خاندان از خاندان‌های بزرگ هفت پادشاهی دارای ارتش‌های تازه نفس و البته مصمم برای جنگ‌اند. البته تا چندی پیش اَرین‌ها حتی حاضر نبودند از دروازه‌ی خونین عبور کنند، ولی با وجود شخصیتی به جاه‌طلبی پتایر بیلیش در راس قدرت، اوضاع جور دیگری رقم می‌خورد.

در اینکه بیلیش به پادشاهی می‌اندیشد شکی نیست، ولی چگونه می‌تواند آن را به دست بیاورد؟ مطمیناً به فکر قیام رابرت‌وار دیگری نیست، لیتل‌فینگر باهوش‌تر از این حرف‌هاست و اگر توانست هفت پادشاهی را با نقشه‌هایش به جان یکدیگر بیاندازد، مطئنا می‌تواند متحدانی برای خودش دست و پا کند. سوال این است که کی؟ شمالی‌ها؟ لردهای رودخانه؟ دورنی‌ها؟ همه‌ی گروه های نام برده از لنیسترها زخم خورده‌اند، ولی شمالی‌ها به شدت خسته‌اند، لردهای رودخانه از همان اولش هم تمایلی برای دفاع از سرزمین‌هایشان نداشتند، و مارتل ها به شدت فرصت‌طلب و گذشته از آن، بسیار دور هستند.

می‌ماند تایرل‌ها که برای لیتل‌فینگر مهره اساسی هستند. مثل نقشی که ادارد استارک در نبرد ناقوس‌ها برای رابرت براتیون ایفا کرد. در نظر داشته باشید، سربازان ویل به اندازه‌ای نیستند که با قوای لنیستر در بیوفتند، تمام های و هوی اهالی ویل به خاطر موقعیت استراتژیکی است که در آن واقع شده‌اند، مگر نه در زمین‌های پست تالی‌ها یا تپه‌خیز وسترلند، در کسری از روز تار و مار می‌شوند. ازدواج با لایسا تالی فقط چنگ‌زدن به ریسمانی اضافه (و در اختیار گرفتن سانسا استارک) بود. حالا با وجود شکست استنیس در شمال، نقشه اصلی بیلیش به نظر شکست خورده می‌آید، ولی اینطور نیست. پتایر بیلیش کسی نیست که بگذارد نقشه‌هایش با شکست مواجه شود، و اگر دفاع از شمال را به عهده بولتون‌ها گذاشته، حتماً حساب اینجای کارش را هم کرده. موضوع اینجاست که با وجود خلا قدرت موجود در قدمگاه شاه، و گفتگویی که ملکه خارها در فاحشه‌خانه‌اش داشت،{این بخش هم صرفاً‌ در سریال بوده و در کتاب جایی ندارد} احتمال اتحاد بین وی و تایرل‌ها زیاد است. فقط در تعجبم که تایرل‌ها قرار است دخترشان را مثل فاحشه به این یکی بفروشند؟ یا روش دیگری سراغ دارند؟

گذشته از همه این بحث‌ها باید این نکته را هم مورد توجه قرار داد که عملکرد یک خاندان تا حد زیادی به تفکرات و تصمیمات رهبر آن خاندان بستگی دارد. حالا باید از خودتان بپرسید چه کسی رهبر تایرل‌هاست؟ اگر لحظه‌ای به میس تایرل فکر کرده‌اید، اصلاً  چرا دارید این مقاله را میخوانید؟! دٌم‌بند همه دسیسه‌ها، توافقات و اتحادهای خاندان تایرل اولنا تایرل، ملکه‌خارها قرار دارد. زنی که جرات کشتن یک پادشاه را دارد، احتمالاً توانایی به خاک کشیدن مادرش را هم داراست، با برخوردهای اخیر دو شخصیت بعید هم نیست. ولی آیا سرسی می‌تواند با غولی چون این پیرزن جدال کند؟ نه نمیتواند، نه با ضربه عظیم روحی که به وسیله آن خرفت تندرو بر او وارد شد، تازه داشتیم فکر می‌کردیم سرسی نبرد قدرت با ملکه جوان را برده و به قول معروف “رویش را کم کرده” که خودش هم رویش کم شد. بدجوری هم کم شد. . . از آن گذشته اولنا باهوش تر، کنترل شده تر و تواناتر در دسیسه چینی است، سرسی فقط یک زن زیبا و بیاندازه حریص است که در زمان مناسب در مکان مناسب با پادشاه مناسب ازدواج کرد.

داشت نوبت مارتل‌ها می‌شد. مارهای شنی در پی مرگ اوبرین خشمگین و در عین حال صبور، در انتظار شکار نشسته‌اند. در انتظار اولین فرصت برای ضربه زدن به لنیسترها هستند، و با قتل پرنسس میرسلا آن را به دست هم آورده اند. شما نمیتوانید افعی‌ها را پیشبینی کنید، نمی‌دانید هنگامی که دست به اسلحه می‌برید حمله می‌کنند یا قبل از آن. تنها یک چیز را می‌توان گفت؛ و آن هم عدم تمایل دورَن مارتل برای انتقام است، شاهزاده دورن به نبرد و کشتار نمی‌اندیشد. به جایش به پسرش فکر کنید، عاشق دلسوخته‌ای که داغ‌ترین سال های نوجوانی را پشت سر می‌گذارد. فقط میتوان دعا کرد پدر پیرش به اندازه کافی عمر کند که پسرک سر عقل بیاید. واقعا چه کسی را مقصر میداند؟به شخصه امیدوارم جیمی درون کابین کشتی به اندازه کافی ضجه بزند که تریستن شدت غم و اندوهش را درک کند، مگر نه نمی‌خواهم به این فکر کنم که دورنی‌ها بر علیه پادشاهی سلاح به دست بگیرند. بدون کمک تایرل‌ها قوای خسته لنیستر امید چندانی برای دفاع یا حمله ندارد. . .

دورن مارتل شخصیت مستحکمی دارد، این را انکار نمی‌کنم، ولی هیچ شخصیت محکمی در مقابل اعتراض مردمی مقاومت نمی‌کند. امیدوارم بیوه های(!)اوبرین از مرگ میرسلا به اندازه کافی راضی شده باشند مگر نه یک کبریت کافی است برای شورش. با این حساب مادر سه دختر اوبرین دیگر به انتقام نمی‌اندیشد، او ضربه خود را به قاتلان همسرش وارد کرده. در چنین شرایطی انتقام متقابل لنیسترها می‌تواند نقش آن کبریت را ایفا کند. بیوه اوبرین زن ضعیف و در عین حال خطرناکی است. ضعیف چون نمی‌تواند میل سیری‌ناپذیرش به انتقام را کنترل کند. سرسی شاید این طور باشد، ولی جیمی این طور نیست، با رسوایی و ضربه شدید روحی که ملکه متحمل شده، یک انتقال قدرت از سرسی به بزرگ‌ترین فرزند زنده‌ی تایوین کبیر ممکن شده. من به شما تضمین می‌دهم که شیر جوان مرامی به نام انتقام ندارد.

در پایان توصیفات مارتل‌ها باید اشاره کنم، برخلاف عمده‌ی هفت پادشاهی ارتش تازه نفسی دارد. مهم نیست لنیسترها چه قدر پولدارند (در واقع نیستند، لنیسترها تا خرخره زیر قرضند)، یا چند نفر بیشتر سرباز دارند؟ مهم این است که ارتش دورن ارتشی‌یست که توانایی توقف ایگان فاتح و اژدهایانش را دارد، نشمردم، ولی فکر نمی‌کنم لنیسترها اژدهایی دم دست داشته باشند. . .

و اما مدعی آخر، قدرتمندتر از همه، ثروتمندتر از همه، و به عقیده بعضی‌ها زیباتر از همه. . .دینریس طوفان‌زاد، اگر شورشی‌ها سر وتهش را هم نیاورند، شاید بتواند روزی وستروس را فتح کند! سکانسی (کتابخوان‌ها بخوانند “خطی”) که تیریون دروگون اژدها را دید اثباتی است بر اینکه که لنیسترها به زمزمه های خواجه وریس اعتمادی نداشته‌اند. دینریس فقط از نظر مشاوران مشکل داشت که حالا با وجود خرد تیریون، دانش وریس و جنگاوری این اسوسی که معشوقش است، در نهایت قدرت قرار می‌گیرد. دیگر فقط زمان بین بانو سرسی و معده تنها اژدهایان زنده حال حاضر فاصله انداخته. فقط یک مشکل کوچک باقی می‌ماند و آن هم کمی نفراتش است، هفت هزار آویژه و دو هزار سواره‌ی مزدور. البته نباید اژدهایش را فراموش کرد، ایگان فاتح تقریباً با همین تعداد از دراگون‌استون بادبان کشید و یک قاره را فتح کرد. . .

البته دینریس آنقدرها هم خوش شانس نیست، هنوز دو مشکل اساسی در مسیر رسیدن به آن تخت زشت وجود دارد. اول اینکه اندک نظمی که در شهرهای تحت کنترل دینریس حاکم است، تنها به منزله وجود خود اوست، در نبود وی این شهرها که هر کوچه‌شان یک شاه و یک خدا دارد، چه شکلی می‌شود؟ دوم این که در نبودش چه کسی حاکم بر این شهرها خواهد بود؟ از مجمع کوچک مشاوران دینریس تنها باریستان پیر و جورا مورمونت وستروس را می‌شناختند. باریستان که خدای تبارک و تعالی رحمتش کند، مورمونت هم دارد پاداش تور والریا گردی اش را میگیرد. تیریون میماند که او را برای شناخت وستروس لازم دارد، به راستی چه کسی توانایی کافی دارد و مهم تر از آن به اندازه کافی قابل اعتماد است که سه شهر از نه شهر آزاد را به او بسپارد؟

و اما در نهایت داستان یک جمع بندی بر این همه مدعی داشته باشیم: پتایر بیلیش، دینریس تارگرین، تایرل ها و خاندان مارتل. بیلیش فقط به کمی محبت بیشتر از جانب یک سرمایه‌گذار‌ بزرگ نیاز دارد، بعد از آن می‌توانید کار لنیسترها را یک سره بدانید. دینریس یک سری مشکلات جزیی با شورشی‌ها دارد، به لطف خدایان بعد از کباب کردن نصف میرین، می‌توانیم سلطنت تارگرین‌ها را دوباره برپا کنیم. تایرل‌ها زیادی جاه‌طلب و به همان اندازه پستند، به قدری پست که دختر یکی یک دانه‌شان را در مدت نه چندان کوتاهی به ازدواج سه پادشاه درآوردند. دخترک از دست دو شوهر افتضاح زنده فرار کرده. . .

دورن مارتل علاقه‌ای به خونریزی ندارد، او جان انسان‌ها را ارزشمندتر از یک لقب مسخره می‌بیند. پسرش ولی داستان جدایی دارد، باید ببینیم مانند عموی فقیدش  به منتقمی آنچنانی تبدیل می‌شود، یا مثل پدرش سیاست‌مداری اینچنین. به شخصه تصور من از ادعای مارتل‌ها پادشاهی دورن است. دورنی‌ها بیشتر از آن که به وستروس علاقه داشته باشند، اسوس را دوست دارند. . .

دوستان، به نهایت این مقاله رسیدیم. در این نوشته سعی شد نقدی بر اوضاع وستروس که دست کمی از جنگ داخلی ندارد و ضعف لنیسترها در قدرت، به تبع آن سربرآوردن مدعیانی که جراتش را دارند داشته باشیم. نظر شما چیست؟ کدام یک از موارد بالا شانس و قدرت بیشتری برای سلطنت دارند؟

نویسنده:محمد رضا آزادی